منسوجات سوغات یزد
یزد شهر تاریخ و فرهنگ، شهر هنر و معماری و شهری است که مردم را از نقاط مختلف جهان بهسوی خود میکشاند تا از زیبایی و جذابیت آن دیدن کنند. هیچکس این شهر زیبا را دستخالی و بدون سوغاتی ترک نمیکند. خرید سوغات و صنایعدستی در هر شهری یکی از جذابیتها و دلایل سفر به آن شهر است، بهخصوص یزد که انواع سوغاتی در زمینههای مختلف دارد. از سوغات و صنایعدستی یزد میتوان به انواع شیرینی از جمله قطاب و باقلوا، ارده، انواع پارچهبافی مانند ترمه، دارایی، زریبافی، شمد و … اشاره کرد و یکی از صنایع اصلی یزد است.
منسوجات یزد که انواع مختلف آن در فروشگاه اینترنتی یزد استور نیز موجود است، یکی از مهمترین سوغاتها است که خواهان زیادی دارد. در این مقاله با بخشی از منسوجات سنتی یزد آشنا میشویم:
بروکات (زریبافی)
زریبافی هنر ساختن پارچه از نخهای طلا یا نقره با ابریشم بهعنوان ماده اصلی آن است. قدمت این هنر به دوران ساسانیان میرسد. عمدتاً در یزد، اصفهان، ابیانه و کاشان بافته میشود. زری یا زربفت پارچهای ظریف و بسیار گرانبهاست که چله یا تار آن از ابریشم خالص است و پودهای آن ابریشم رنگی و یکی از پودها، نخ گلابتون است که میتواند زرین یا سیمین باشد.
شمد
شمد پارچهای نازک است که از ابریشم مصنوعی یا نخ پنبهای ساخته میشود و در تابستان بهعنوان پتو و روانداز استفاده میشود. بهترین نوع شمد در یزد بافته میشود. شمد به علت وزن سبک و ابعاد مناسب، در مسافرتها میتواند بهعنوان زیرانداز نیز مورداستفاده قرار گیرد. میتوانید این پارچهها را در اندازههای کوچکتر نیز تهیه کنید که برای آشپزخانه کاملاً کاربردی هستند. به علت استفاده از الیاف طبیعی بسیار لطیف بوده و حساسیتی ایجاد نمیکند.
ترمه
ترمه نوعی پارچه دستبافت ایرانی است. امروزه ترمه یزد زیباترین و مشهورترین ترمه جهان است. یزد مرکز طراحی، تولید و بازاریابی ترمه است. ترمه یزد و سپس ترمه اصفهان در تنوع نقشونگار و کیفیت بسیار معروف هستند. از ابریشم و پشم مرغوب با الیاف بلند در ترمهبافی استفاده میکنند. نخهای ترمه با رنگهای گیاهی، مواد مصنوعی، مواد طبیعی و اغلب به رنگهای قرمز، عنابی، سبز، مشکی و نارنجی رنگرزی میشوند. پارچه ترمه به سبب بافت منحصربهفرد، و به دلیل تراکم زیاد پودهایش از یک مقاومت نسبی مطلوب برخوردار است و در مجموع پردوامتر از بقیه انواع پارچه است.
ایکات (دارایی بافی)
دارایی بافی یکی از صنایعدستی کهن یزد است که امروزه بهسختی میتوان آن را در کوچه و بازار یزد پیدا کرد. دارایی بافی یزد با قدمتی 800 ساله پارچهای از ابریشم و رنگهای طبیعی است. در بسیاری از کارگاههای یزد از ابریشم طبیعی بهعنوان ماده اولیه و نخ ویسکوز تولید میشود. ایکات که پارچهای گرانبها است در رنگهای گرم و روشن مانند زرد، سبز، قرمز و بنفش ارائه میشود. اصطلاح دارایی به این دلیل است که در قدیم جزئی از اقلام باارزش جهیزیه عروس بوده و فقط افراد ثروتمند قادر به خرید آن بودهاند. امروزه با اعمال یکسری تغییرات، پارچههای دارایی کاربردیتر شدند از جمله در تولید کفش، کیف، مانتو و شال دارایی استفاده میشوند.
زیلو
زیلو یکی از قدیمیترین صنایعدستی یزد است که مربوط به دوران پیش از اسلام است. زیلو که شباهت زیادی به گلیم دارد، با نخ پنبه بافته میشود که به علت خنکی پنبه، مناسب مناطق کویری است. زیلو معمولاً با الگوهای مربعی، در رنگهای محدود، بهعنوان پوشش کف در خانهها و گهگاه مساجد به کار برده میشود. زیلو که بافت آن در استان یزد و خاصه در شهری چون میبد از جایگاهی والا برخوردار بوده است، از قدیمیترین محصولات صنایعدستی استان به شمار میرود، بهطوریکه در میبد قدمت آن به پیش از اسلام میرسد و حتی عقیده بر این است که زیلو از ابداعات آن خطه بوده و گسترش بافت آن بهوسیله استادکاران میبدی صورت گرفته است.
چادرشب
چادرشب (به گویش محلی: چادیشو) نوعی پارچه بافته شده با نخ، پشم و ابریشم است که در شمال کشور بهعنوان پوشش زنانه برای دوری از رطوبت و در مناطق دیگر مانند یزد بهعنوان روتختی استفاده میشود. چادرشب یکی از سوغاتیهای جالب یزد است. علاوه بر یزد در شهرهای زارچ و اردکان نیز دو نوع چادرشب بافی بسیار رایج است. نوع اول چادرشب ضخیم است و معمولاً از آن برای حمل محصولات کشاورزی یا علوفه دام استفاده میکنند. این چادر ساده و معمولی با طرح راهراه است. نوع دوم چادرشب برای تخت استفاده میشود. این نوع چادرشب، چادری بسیار رنگارنگ با طراحیهای جذاب است.
دستمالهای یزدی
دستمالهای محلی یزدی بهصورت ساده یا رنگارنگ بافته میشود و توسط دستگاههای بافندگی دستی و برقی سنتی در کارگاههای یزد تولید میشود. این دستمالها در انواع مختلف ابریشمی، عشایری و مرسریزه بافته میشوند و کاربردهای مختلفی دارند.
بسیاری از این محصولات متنوع و جذاب که علاوه بر داشتن حس نوستالژیک، کاربردی نیز هستند را می توانید از فروشگاه اینترنتی یزداستور سفارش دهید.