لنگ یزدی؛ پارچهای برای تمام فصول
صنایع دستی بخشی از هویت و فرهنگ یک جامعه هستند. صنایع دستی در گذشته به صورت خانگی تولید میشده و امروزه علاوه بر این به صورت کارگاهی نیز تولید میشود. در میان صنایع دستی پر زرقوبرق که علاقهمندان خاصی دارد، صنایع دستی هم هست که فارغ از پیشرفت تکنولوژی با تکیه بر تخصص بومی و سنتی یک منطقه تولید میشود. پارچهها و منسوجات سنتی بخشی از این صنایعدستی هستند.
صنعت نساجی در ایران
در حفاریهای باستان شناسی تپه سیلک کاشان تعدادی دوکهای سنگی و گِلین به دست آمده که به نظر میرسد مردم ایران از 5 هزار سال پیش با صنعت نساجی آشنا بودند. تاریخچه ثبت شده تمدن در عصر مدرن ایران به هزاره سوم پیش از میلاد بازمیگردد و تولید نساجی آنها حتی قدیمیتر است. در طول قرنها این صنعت دستخوش تغییراتی شده و علیرغم فراز و فرودهای زیاد، توانسته بخشی از هویت دیرین خود را حفظ کند. منسوجات سنتی بخشی از صنعت نساجی ایران است که در بخش صنایع دستی پر طرفدار طبقه بندی می شود.
نساجی سنتی در ایران عبارت است از پارچههای دستبافت، رنگ و رنگرزی و چاپهای سنتی و نمد که در گروه منسوجات نبافته قرار دارد. جاجیم، پلاس، ترمه، شمد، چادر شب، زربفت، گلیم و … از معروف ترین دست بافته های سنتی ایرانی هستند، در این میان “لنگ” اگر چه به معروفیت این موارد نیست اما همچنان در کشور خواهان دارد.
لنگ
لنگ پارچهای مستطیل شکل از جنس پنبه و یا کنف با رنگ مشکی بر روی پس زمینه قرمز است. زمینه پارچه لنگ در تمامی انواع آن به رنگ قرمز بوده که رنگهایی همچون مشکی، سفید، آبی، زرد و نارنجی در حاشیهها و یا در بدنه آن استفاده میگردد. در گذشته رنگ قرمز پارچههای لنگ از نوعی گیاه که در نواحی مرکزی و جنوبی ایران میرویید، گرفته میشد. برای رنگ نمودن نخهای لنگ در فصل بهار، گلها را جمع آوری می نمودند و در دیگ های بزرگ می جوشانند و فام قرمز آتشین بجا مانده از گل های جوشانده شده جهت رنگرزی نخ ها استفاده می شد.
لنگ در کشورمان تنها به عنوان پارچه ای جهت تمییز کردن سطوح و شیشه ها استفاده می شود؛ این در حالی است که در چند مورد محدود در خارج از کشور، برخی طراحان لباس با توجه به علاقه به فرهنگ و سنت ایرانی، خود را موظف به استفاده از آن در طراحی لباس هایشان نمودند و از این پارچه در طراحی کیف، لباس و کراوات استفاده کرده اند.
لنگ یزدی
لنگ یزدی، یکی از معروفترین پارچههای قدیمی است که هنوز هم کاربرد دارد. در گذشته در برخی موارد، این لنگها از نخ ابریشم خالص تهیه میشده است. امروزه انواع پارچههای لنگ باکیفیت و درجهبندیهای مختلف عرضه میشود که هر یک متناسب باکیفیت نخ و نوع دوخت قیمتهای متفاوتی دارند. لنگهای یزدی اغلب به رنگ قرمز تولید میشوند که همگی رنگ ثابتی دارند و با شستشوی مداوم رنگ آن از بین نمیرود، این بهخاطر استفاده از گیاه خاصی برای رنگکردن لنگها است که موجب میشود بعد از هر بار شستشو نیز رنگ آن ثابت بماند. اگرچه درگذشته لنگ بهعنوان یک پوشش سنتی برای حمام استفاده میشده؛ اما امروزه از لنگ برای مصارفی مانند شستشوی اتومبیل، پوششی برای ورزشهای سنتی، عرقچینی، تنظیف و … استفاده میشود. هنرمندان یزدی با ذوق و ابتکار از این پارچه در برخی از لباسهای سنتی، شال و روسری و همچنین تنپوشهای حمام استفاده کردهاند.
فروشگاه اینترنتی یزد استور، در بخش منسوجات سنتی نمونههای متفاوتی از لنگ یزدی را در اختیار مشتریانش قرار میدهد.