چادرشب، دنیای چشم‌نواز رنگ‌ها
چادرشب پارچه‌ای زیبا و رنگارنگ است که در استان‌های گیلان، مازندران، خراسان و یزد بافته می‌شود. چادرشب پارچه‌ای رنگارنگ که در بسیاری از روستاهای ایران معمولاً در ابعاد دو در دو مترمربع بافته می‌شود و برای پیچیدن تشک، روتختی، لباس و چیزهای دیگر از آن استفاده می‌شود. این چادرشب‌ها وارد زندگی امروزی نیز شده و بسیار خواهان دارند. شما در فروشگاه اینترنتی یزد استور می‌توانید چادرشب‌های زیبای یزدی را خریداری کنید.
تاریخچه بافندگی در ایران
تاریخ نساجی در ایران به آغاز عصر نوسنگی می‌رسد. در حفاری‌هایی که در سال‌های 1950 میلادی در غاری نزدیک دریای خزر به عمل آمد، قطعات پارچه بافته شده‌ای از پشم گوسفند و موی بز به‌دست‌آمده و با روش سال‌یابی ایزوتوپ کربن 14 معلوم شده که مربوط به 6500 سال (با اختلاف 200 سال) قبل از میلاد است. دوک سره و خامه‌هایی در خانه‌های اولیه فلات ایران پیدا شد که تاریخ آن به 5000 سال قبل از میلاد می‌رسد و این خود نشان‌دهنده آن است که این صنعت در آغاز عصر نوسنگی ادامه داشته است.
نقش پارچه‌های روی دو تبر مسی که در حفاری نزدیک شوش کشف شده و مربوط به 3500 تا 3000 سال قبل از میلاد است، نشان می‌دهد که بافندگی و حتی ریسندگی و قیچی کردن پشم در آن زمان متداول بوده است.
نقش و رنگ چادرشب
چادرشب‌ها اغلب در رنگ‌های نارنجی، سبز، سفید و آبی تولید می‌شوند. نقوش چادرشب نیز باتوجه‌به کاربرد آن متفاوت است. گاه هندسی به‌صورت خانه‌های شطرنجی در رنگ‌های مختلف و خانه‌های ریزودرشت، متناسب باسلیقه بافنده تولید و برای رختخواب‌پیچ و بستن کمر بانوان و گاه به‌صورت راه‌راه برای سفره، هم چنین ساده و تک‌رنگ برای پوشاک تولید می‌شود.
چادرشب یزدی
چادرشب بافی یک صنعت خانگی از نخ ویسکوز، نخ پنبه، مواد رنگی و نشاسته است که در یزد، اردکان و زارچ بافته می‌شود. چادرشب در یزد و اردکان (به گویش محلی: چادیشُو) معمولاً با طرح چهارخانه و معمولاً از جنس پنبه و ویسکوز با آهار نشاسته بافته می‌شود. چادرشب‌ها معمولاً دو نوع هستند; نازک با تصاویر طراحی شده برای بسته‌بندی تخت و ضخیم با طرح‌های راه‌راه برای حمل علوفه و محصولات کشاورزی.
نوع دیگری از چادرشب که پیش از ترویج چادر مشکی بین زنان ایرانی، چادرکژ نامیده می‌شد و زنان در یزد می‌پوشیدند. درواقع پوشش زنان در کوچه خیابان همین چادرشب‌های رنگی با نقوش زیبا بود. طرح نباتی نیز در برخی از مناطق یزد به‌عنوان دستار برای مردان مورداستفاده بوده است. همچنین در قدیم زرتشتیان ساکن یزد از نوعی چادرشب ابریشمی به‌عنوان سربند استفاده می‌کردند تا از دیگران متمایز شوند.
موارد استفاده چادرشب در یزد
طرح پیچازی نازک و نقش‌دار است و به‌عنوان رختخواب‌پیچ از آن استفاده می‌شود. چادرشب پیچازی در اندازه ۲ متر در ۲ متر و در رنگ‌های نیلی، قرمز، زرد، سبز و مشکی تولید می‌شود. گونه دیگر که ضخیم‌تر است چادرشب بیابانی یا صحرایی است و طرح آن خِتکی نامیده می‌شود. چادرشب بیابانی در قدیم برای حمل علوفه و فرآورده‌های کشاورزی برای روستاییان و به‌عنوان بقچه برای بسته‌بندی مورداستفاده قرار می‌گرفته. نوع دیگری نیز وجود دارد که راه‌راه و به‌عنوان سفره نیز مورداستفاده قرار می‌گیرد.
این بافت به دلیل طرح و رنگ زیبا و ساده، کاربردهای فراوان دیگری در زندگی روستایی پیدا کرده است. پتو، پرده و رومیزی از جمله این موارد هستند. اخیراً برای کلاهک‌های آباژور، رومیزی، لپ‌تاپ، تلویزیون، قفسه‌ها و حتی پیراهن‌های مردانه و مانتو استفاده می‌شود.
در شهرها و روستاهای دیگر از جمله روستاهای شمال ایران، چادرشب‌های تک‌رنگ یا طرح‌دار را به‌عنوان جهیزیه به خانه داماد می‌برند. نوع دیگری از چادرشب نیز وجود دارد که به‌عنوان لباس سنتی در مجالس عروسی به‌دور کمر پیچیده می‌شود. تولید چادرشب و انواع لباس بافتنی بیشتر در فصل زمستان و اوقات فراغت که زنان از کار در مزارع بی‌بهره هستند و تنها توسط زنان زحمتکش شمالی صورت می‌گیرد.